Hiện nay, cuộc sống ngày càng tiến bộ và kéo theo những thay đổi. Trong đó, tác động của chế độ dinh dưỡng khiến khiến con trẻ dậy thì sớm hơn. Ở tuổi dậy thì, con bắt đầu có những thay đổi về tâm sinh lí. Các con tò mò, thích được cảm nhận sự quan tâm và bắt đầu có tình cảm với các bạn khác giới.
Chính vì vậy, phụ huynh trở nên lo lắng cho con mình. Đa phần các phụ huynh chỉ đánh giá mặt trái, mặt tiêu cực của vấn đề mà không quan tâm đến cảm nhận của con. Họ ngăn cấm, gây áp lực lên con trẻ thậm chí còn có những hành động không. Vậy con yêu sớm là đúng hay sai, nên hay không nên? Cha mẹ cần phải làm gì khi biết được con yêu sớm?
Nguyên nhân con trẻ yêu sớm
Thứ nhất, do có ý thức về giới tính
Xét từ góc độ sinh lý, các con ngày nay xuất hiện những đặc trưng về giới tính sớm hơn từ 1-2 năm so với thời kỳ của bố mẹ. Đặc biệt các bạn ở thành thị thì đặc trưng giới tính lại xuất hiện sớm hơn nhiều.
Lúc này, cơ thể của các em phát triển rất nhanh, ý thức về giới tính rất rõ. Những dấu hiệu biến đổi trên cơ thể khiến các em tò mò muốn hiểu về chức năng của các bộ phận, tò mò về vấn đề giới tính.
Nhiều trẻ muốn thể nghiệm cảm giác của tình yêu mà làm giả thành thật. Suy nghĩ bộc phát mà không thể kiểm soát được.
Thứ hai, là ảnh hưởng của các thông tin giải trí
Ngày nay, các thông tin về sex được truyền tràn lan ngoài tầm kiểm soát của các cơ quan quản lý văn hóa, cơ quan giáo dục.
Khi các hệ thống thông tin (sách, báo, phim ảnh, tivi...) bùng nổ thì các thông tin về tình yêu, tình dục không còn quá xa lạ. Mà được lan truyền khắp mọi nơi, mọi lúc. Khi thông tin về giới tính không còn là điều mới thì cũng có cái lợi: giúp các con nhận thức được những vấn đề có thể ảnh hưởng xấu đến bản thân để tự tìm cách tránh xa.
Tuy nhiên, cũng không loại tránh khỏi tác hại là kích thích sự tò mò muốn chinh phục của giới trẻ. Dẫn đến tình trạng một số bạn yêu sớm và không được điều chỉnh phù hợp. Và sâu xa hơn, các em tuy có lớn nhanh về thể xác nhưng chưa hiểu hết các quá trình vận động, phát triển của cơ thể.
Nguyên nhân thứ ba là, ngày nay cuộc sống của các con khá đơn điệu
Do chịu nhiều áp lực của gánh nặng học tập. Ngoài việc học ở trường, học ở nhà, đi học thêm rất ít có cơ hội tham gia các hoạt động ngoại khóa mà các em yêu thích.
Từ áp lực về học tập do thầy cô, trường lớp tác động, áp lực từ cha mẹ người lớn trong gia đình cũng không nhỏ đối với các em. Lúc nào cũng phải áp lực học tập, thi cử đạt điểm cao.
Đã khiến các em đến chỗ mệt mỏi, thậm chí chán nản. Và yêu là cách để các em tự giải tỏa nỗi buồn, một số các con cho rằng yêu đương là cách để giải thoát.
Tại sao cha mẹ không nên cấm con yêu sớm
Càng ngăn cản càng xuất hiện vấn đề tiêu cực
Tuổi học trò lứa tuổi này bắt đầu cảm nhận được những rung động đầu đời đối với bạn khác giới. Đây được hiểu như một nhu cầu thiết yếu trong tâm sinh lý của con người.
Chính vì vậy dù cho các bậc cha mẹ có ngăn cản cũng chẳng thể theo ý mình được. Cấm con ở nhà, thì con sẽ tới trường, cấm con điện thoại thì con có thể viết thư. Có lẽ cách tốt nhất vẫn là tìm cách sống chung với những tình cảm của con.
Yêu âm thầm để lại hậu quả đáng tiếc
Như đã được chia sẻ ở trên, nhu cầu yêu và được yêu là nhu cầu bình thường, tự nhiên của mỗi người.
Chính vì vậy, khi không được bố mẹ, người lớn chấp nhận cho yêu công khai thì các con sẽ phải yêu lén lút. Lúc đó, mối quan hệ lén lút này mới thực sự mang lại nhiều hậu quả tiêu cực.
Trên thực tế, có nhiều em 14 – 15 tuổi không được giáo dục kiến thức về an toàn khi quan hệ tình dục.
Hậu quả là dẫn đến sự việc đau lòng là mang thai ngoài ý muốn. Và do bố mẹ cấm đoán, nên khi lỡ mang bầu rồi nhưng lại không dám nói chuyện với bố mẹ để tìm ra cách giải quyết, đến khi bầu 6 – 7 tháng bố mẹ mới biết thì nguy hiểm hơn rất nhiều.
Bố mẹ không kiểm soát được
Bố mẹ không thể ở bên cạnh con, kiểm soát con suốt 24/24; nên mọi việc xảy ra xung quanh con, bố mẹ cần những lời tâm sự, chia sẻ của con mới có thể biết hết được, và định hướng cho con nhận thức, hành động đúng đắn.
Bố mẹ nghĩ rằng, cấm con yêu đương, cấm con có các mối quan hệ tình cảm. Sẽ là cách hiệu quả nhất để bảo vệ con ở tuổi dậy thì. Nhưng, nếu bạn cấm con yêu một cách cứng nhắc và gay gắt, con sẽ không bao giờ chia sẻ cho bạn nghe về mối quan hệ nào cả, chính vì vậy bạn càng không thể để mắt đến con, bảo vệ con mình.
Kết quả học tập bị sa sút
Bất cứ trong mối quan hệ nào cũng sẽ tồn tại những mâu thuẫn, lúc đó ta sẽ cảm thấy rối bời, bế tắc, mong có người được quan tâm, chia sẻ. Con bạn cũng vậy, xuất hiện cảm xúc, sự rung động với các bạn khác giới là điều đương nhiên. Vậy nên con bạn sẽ có lúc cảm thấy mệt mỏi, mâu thuẫn, không có lối thoát trong chính mối quan hệ của mình. Đặc biệt, ở lứa tuổi mới lớn, con bạn lại không có được nhận thức đúng đắn, toàn vẹn, thấu đáo.
Về những vấn đề xảy ra trong các mối quan hệ, nhất là trong mối quan hệ với các bạn khác giới. Vì vậy, các con sẽ khó có thể tập trung vào công việc học tập, dẫn đến kết quả học tập càng sa sút.
Sai lầm của phụ huynh khi phát hiện con yêu sớm
Không bình tĩnh lắng nghe con nói
Khi biết con có tình yêu ở lứa tuổi học trò, nhiều bố mẹ lập tức đánh giá hoặc tranh luận gay gắt khi chưa hề lắng nghe suy nghĩ của con. Đây chính là sai lầm mà khá nhiều phụ huynh gặp phải. Nguyên nhân là bởi bố mẹ lo lắng con mải yêu sẽ bỏ bê, xao nhãng chuyện học hành.
Tuy nhiên, bố mẹ không nên thể hiện thái độ gay gắt mà cần lắng nghe con trước. Nếu có được sự tin tưởng thì trẻ chắc chắn sẽ dễ dàng chia sẻ câu chuyện tình yêu của mình. Vì lúc này con cảm giác có thêm người ủng hộ và không bị ngăn cản yêu đương.
Thực tế, có rất nhiều căng thẳng đã xảy ra vì bố mẹ đã chọn cách xử lý quá nóng vội, thay vì nhẹ nhàng với con trước. Khi được hỏi: "Con có tâm sự cùng bố mẹ khi có tình yêu ở lứa tuổi học trò không?", phần lớn các con đều cho biết:
- Mẹ không hỏi gì mà đã mắng là còn nhỏ lung tung rồi. Mẹ lúc nào cũng yêu cầu không được yêu, dành thời gian học hành đi.
- Con không dám kể với mẹ vì mẹ toàn bảo là chưa đến tuổi mà yêu đương gì.
Sau khi nghe con tâm sự mẹ bảo không cấm chỉ muốn con tập trung học tập và không nên có suy nghĩ yêu sớm.
Áp đặt con làm theo ý của mình
Cha mẹ có quyền nuôi nấng, dạy bảo con nên người nhưng không nên áp đặt, ép con phải làm theo ý mình. Bởi mỗi đứa trẻ đều là một cá thể độc lập, có chính kiến riêng và cần được tôn trọng.
Ở giai đoạn tuổi teen, trẻ rất nhạy cảm và muốn thể hiện cái tôi nhiều hơn, đặc biệt trong chuyện tình cảm. Lúc này, con sẽ không vì bị bố mẹ cấm đoán và áp đặt mà từ bỏ những rung động đầu đời của mình. Ngược lại, những cấm đoạn, quản lý quá chặt của bố còn khiến con trẻ hành động thiếu chín chắn và chống đối.
Điều này có thể là nguyên nhân dẫn đến hành vi chưa trưởng thành và bốc đồng, những hành vi phấn khích của trẻ vị thành niên.
Con trẻ thiếu những nhận thức về vấn đề giáo dục giới tính
Rất nhiều bố mẹ trở nên nóng nảy khi nói chuyện với trẻ về tình yêu. Bố mẹ lo lắng việc yêu đương sẽ khiến con mất tập trung việc học hay không thể giữ mình. Tất nhiên những lo lắng đó là hợp lý nhưng việc áp đặt, cấm đoán sẽ không giải quyết được vấn đề.
Cách tốt nhất là bố mẹ chủ động giáo dục giới tính để con trẻ có tình yêu trong sáng đúng nghĩa, biết an toàn và điểm dừng. Tùy theo độ tuổi, nhận thức của con mà bố mẹ sẽ đưa ra cách giáo dục phù hợp nhất.
Tuổi dậy thì đến với rất nhiều thay đổi về tâm sinh lý, tình cảm và cả thời gian học tập khiến các bạn tuổi này cảm thấy khó cân bằng.
Đã đến thời điểm các bậc cha mẹ nên thấu hiểu vào hoàn cảnh của con để bình tĩnh và đồng hành.
Các bậc phụ huynh có trải nghiệm tình yêu nhiều hơn và luôn muốn điều tốt nhất cho con nên thường sẵn sàng đánh giá. Hoặc đưa lời khuyên dù chưa lắng nghe câu chuyện. Hãy dừng điều này lại và ngồi tâm sự thân tình với con bằng những trải nghiệm của mình.
Nếu kiên trì mỗi ngày và nói đúng chủ đề trẻ quan tâm thì khoảng cách bố mẹ - con cái sẽ được kéo gần hơn. Trẻ cũng thoải mái và mở lòng với bố mẹ nhiều hơn.
Phụ huynh ứng xử ra sao khi con yêu sớm
Lập ra những giới hạn
Nếu con bạn nói với bạn rằng con đã yêu bạn ấy thì cũng đừng gay gắt hay tỏ ra khó chịu, tức giận. Bởi ở độ tuổi của các con đã bắt đầu có những thay đổi về tâm sinh lý, có sự cảm nhận của những rung động tình cảm đầu đời của mình.
Hãy tâm sự như những người bạn và cùng thỏa hiệp với con về những giới hạn của việc này mà con có thể làm. Cùng con nói đến những việc con có được phép làm và những việc con nhất định không vượt quá giới hạn của mình.
Tôn trọng tình cảm của con
Các con đều có những mặt tình cảm riêng của mình. Cha mẹ không có quyền áp đặt hay bắt con không được phép yêu ai. Vì thế, cần tôn trọng cả con và bạn của con để con không cảm thấy bị xúc phạm, xấu hổ trước bạn bè.
Khi con cảm nhận được tôn trọng và có sự tin tưởng ở cha mẹ. Thì chúng sẽ dễ dàng trải lòng và tâm sự với chúng ta hơn. Đương nhiên điều đó cũng đồng nghĩa với việc bạn dễ bao quát mọi hành động của con hơn là việc để chúng làm trái, lén lút với mình.
Nâng cao hiểu biết và nắm rõ kiến thức về giáo dục giới tính
Không ai trong chúng ta có thể kiểm soát được là con mình không vượt quá giới hạn của tình yêu. Vì thế, đừng bao giờ lo lắng, xấu hổ hay bỏ qua một vấn đề quan trọng như vậy. Cần giáo dục con nên làm như thế nào để bảo vệ sức khỏe và có trang bị thông tin tình dục an toàn.
Tâm sự với con
Những thay đổi lớn về mặt tâm lý, tình cảm khiến các con cảm thấy không vui, khó tiếp nhận và chán chường. Rất nhiều trạng thái cảm xúc có thể diễn ra trong một thời điểm. Nên nếu cha mẹ lại không dành thời gian chăm sóc cho con cái thì chúng sẽ rất dễ gặp phải nhiều vấn đề tiêu cực, phiền muộn hơn.
Hãy quan tâm chia sẻ với con đúng cách. Điều đó yêu cầu rất nhiều điều ở cha mẹ mà chúng ta cần phải chuẩn bị tốt. Cả về tâm lý và những cách thức giáo dục tốt cho con cái của mình.
Sự thật là tồn tại các khoảng cách thế hệ giữa cha mẹ và con cái. Nhưng những hành trình phát triển và quá trình thay đổi tâm sinh lý của con người đều giống nhau.
Thời niên thiếu của cha mẹ cũng trải nghiệm yêu. Biết lo sợ khi bị gia đình phát hiện. Chia sẻ với con về thời niên thiếu của mình là cách tốt nhất để gần con hơn, giúp chúng thoải mái chia sẻ với cha mẹ khi cần thiết.
Tuy nhiên, trong thời kỳ xã hội ngày càng tiến bộ như hiện nay. Trẻ có cơ hội tiếp xúc bạn bè nhiều hơn nhưng đồng thời cũng có thể dễ bị cám dỗ. Nếu bạn biết con có hành động quá giới hạn, cần phải nói chuyện với trực tiếp với chúng, tránh gặp tình huống đau lòng sau này.
